EIGENLIJK KAN IK HELEMAAL NIKS…
Laatst las ik ergens dat het ‘imposter syndrome’ niet in de DSM-5 staat. Pfjiew, dacht ik! Ik ben toch niet helemáál mesjogge. Of althans niet officieel. Want hoe herkenbaar is dat gevoel: ‘Eigenlijk kan ik helemaal niks en op een dag komt iedereen daar achter’. Ik moet wel zeggen: dit gevoel is er al sinds mijn tienerjaren en tot nu toe is nog steeds niemand erachter gekomen. Sterker nog, ik ben al 30 jaar een adviseur en trainer die nooit om werk verlegen zit (laten we ‘succesvol’ maar even vermijden, haha).
Er zijn overigens veel mensen met deze milde psychologische afwijking. Vooral vrouwen, zo lijkt het. Ik herken het bij mijn vriendinnen en bij mijn vrouwelijke vakgenoten. Stuk voor stuk kanjers, overigens. En stuk voor stuk met genoeg lef om zich in hun weerbarstige werkveld sterk te maken voor hun eigen ideeën en expertise. Maar diep van binnen en in vertrouwd gezelschap geven ze toch toe: ‘Wat kan ik nou eigenlijk helemaal?’.
Eerlijk gezegd vind ik het ook wel een gezonde afwijking: ik denk dat het nuttig is als mensen regelmatig aan zichzelf twijfelen en niet altijd maar denken dat ze de wijsheid in pacht hebben. Dat maakt ze sympathieker én wijzer, omdat ze ervoor open staan iets nieuws te leren of een ander perspectief te onderzoeken. Maar ja, misschien denk ik dat alleen maar voor mijn eigen gemoedsrust ;-).
Het imposter syndrome is gerelateerd aan perfectionisme, zo blijkt uit onderzoek. Tsja, ook dat is een mij niet geheel onbekende karaktereigenschap… (hoewel dingen vaak ook écht gewoon veel beter kunnen!). En perfectionisme, weten we allemaal, is niet per sé effectief. Het kan lastig zijn, voor jezelf en voor je omgeving. Niemand wordt er zeg maar echt gelukkig van. Dus zie je wel: weer een bewijs dat ik tekortschiet. Zucht.
Een perfectionist die eigenlijk niets blijkt te kunnen. Dubbele pech! Toevallig had ik laatst een ontzettend leuk gesprek met @chantalvanderleest, neuropsycholoog en communicatieadviseur. Zij schreef het boek ‘Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn / 13 tips tegen perfectionisme’. Misschien schreef ze het wel omdat ze het herkende, dat gevoel van niks kunnen (ook al heeft ze inmiddels twee boeken gepubliceerd en werkt ze voor gerenommeerde media en adviesbureaus). Geen idee, ik heb het boek namelijk nog niet gelezen. Maar dat ga ik zeker doen, dat is vast heel leerzaam.
(Alhoewel… hoe meer je leert, hoe minder je lijkt te weten… HELP!) Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn
Herken jij dit in jezelf?