Polder De Wijk: tegengestelde belangen verenigen

Mijn bijdrage: strategisch adviseur voor het projectteam en de omgevingsmanager, facilitator van de bijeenkomsten met boeren, siertelers en vertegenwoordigers van de natuurorganisaties, voeren van keukentafelgesprekken.

In het westen van ons land, bij Reeuwijk, ligt de polder De Wijk. Een landelijk gebied waar de belangen niet altijd matchen. Voor de veehouders mag de grond niet te nat zijn, omdat zij dan niet meer met hun zware machines het land op kunnen. Voor de siertelers moet de waterstand vooral gelijk blijven omdat anders hun teelvloeren scheuren. En voor de natuur (krabbenscheer, groene glazenmaker, weidevogels) moet het juist allemaal wat natter zijn. Een dilemma voor het Hoogheemraadschap van Rijnland…

In 2004 wordt een peilbesluit voor De Wijk genomen, dat tien jaar later nog steeds niet is uitgevoerd. De uitvoeringskosten blijken te hoog en de Hoge Raad oordeelt dat onvoldoende is onderbouwd dat de voorgenomen peilverlaging niet nadelig is voor de groene glazenmaker, een beschermde libelle die de waterplant krabbenscheer als natuurlijke habitat heeft. Al die jaren zakt de grond gestaag verder en het hoogheemraadschap is naarstig op zoek naar een oplossing.

Die oplossing wordt gevonden in een nieuw plan, dat stapsgewijs samen met alle stakeholders en met oog voor de verschillende belangen wordt uitgewerkt. Zo is niet alleen een patstelling doorbroken, maar is er ok gebouwd aan nieuw vertrouwen tussen het hoogheemraadschap en zijn stakeholders.

Opdrachtgever: Hoogheemraadschap van Rijnland (via WesselinkVanZijst B.V.)

Lees artikel Tegengestelde belangen verenigen

SOM voor het Project Management Bureau gemeente Rotterdam

Mijn bijdrage: op maat maken van de basistraining SOM, ontwerpen van een training voor co-trainers, hoofdtrainer en sparring partner voor de co-trainers en het management PMB t.b.v. het verankeren van de SOM-methodiek in de organisatie.

Rotterdam weet als geen andere gemeente hoe belangrijk de omgeving is als zij haar plannen tot uitvoering wil brengen. Daarom investeert het PMB in Strategisch OmgevingsManagement. Jaarlijks volgen tientallen projectmanagers, omgevingsadviseurs, projectsecretarissen en communicatieprofessionals de Basistraining SOM.

Sinds 2018 worden die trainingen gegeven door een hoofdtrainer en co-trainers uit de eigen organisatie. Zo worden niet alleen kosten bespaard, maar ontwikkelt zich een groep medewerkers die zeer goed thuis is in de SOM-methodiek.

Deze medewerkers adviseren hun collega’s bij (complexe) projecten, organiseren inloopsessies en zorgen voor integratie met andere werkwijzen zoals de PSU’s (Project Start-ups) en de RSPW (Rotterdamse Standaard voor Projectmatig Werken). Daarmee wordt een flinke slag gemaakt op het professionaliseren van het omgevingsmanagement van de gemeente Rotterdam.

Opdrachtgever: gemeente Rotterdam (via WesselinkVanZijst B.V.)

Link naar blog op website WesselinkVanZijst

Natuurontwikkeling, recreatie en bedrijvigheid verbinden

Mijn bijdrage: begeleiden van een drietal sessies waarin een issue- en stakeholderanalyse werd uitgewerkt door de projectmanager, communicatieadviseurs en boswachters, advies over de stakeholderaanpak en prioriteiten daarin.

Veel natuurgebieden in Nederland worden doorsneden door wegen. Het aanleggen van nieuwe natuurverbindingen en het uitbreiden van de rustgebieden is goed voor de aanwezige diersoorten. Daarvoor heb je wel de medewerking van veel partijen nodig, waarvan de belangen soms tegengesteld zijn of die in verschillende snelheden werken. Denk aan gemeentes die midden in een herstructurering zitten, bedrijven die willen uitbreiden, omwonenden die hun vaste wandelroute hebben, een manege die zich wil vestigen, een mogelijk te onwikkelen natuurbegraafplaats, een schaapskudde en vele recreanten ‘van buiten’ (fietsers, mountainbikers, hardlopers en wandelaars).

Om in het natuurthema te blijven: soms zie je door de bomen het bos niet meer. Dan helpt een heldere omgevingsanalyse om weer zicht te krijgen op de verschillende belangen en het spanningsniveau bij de betrokken stakeholders. Daarmee kan vervolgens een effectief plan van aanpak worden uitgewerkt en een communicatiestrategie worden ontwikkeld.

Opdrachtgever: Vereniging Natuurmonumenten (via WesselinkVanZijst B.V.)

Geluidmanagement Rotterdamse haven

Mijn bijdrage: als projectleider strategisch omgevingsmanagement werkte ik met een samengesteld team vanuit de vier opdrachtgevers aan de omgevingsanalyse, de aanpak van issues, het voorbereiden van stakeholdergesprekken, het schrijven van redeneerlijnen, de communicatie-aanpak en gaf ik bestuurlijk advies.

De Rotterdamse haven en de omliggende gemeenten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Enerzijds is de haven een belangrijke economische motor voor dit gebied en voor de rest van Nederland. Anderzijds hebben haven en industrie gevolgen voor de kwaliteit van de leefomgeving. Een van die gevolgen is geluidbelasting. Voor het gebruik en de ontwikkeling van het industriegebied is het belangrijk dat bedrijven binnen bepaalde grenzen geluid mogen maken. Voor de omgeving is de leefkwaliteit belangrijk en moet (toekomstige) woningbouw mogelijk zijn.

Het bewaken van de geluidgrenzen en het zorgen voor ‘groeien in balans’ van zowel industrie als woningbouw vragen om een actualisatie van het geluidmanagement, passend bij de stand der techniek en wijzigende situaties, juridische inzichten en regelgeving; denk aan de Omgevingswet die vanaf 2022 van kracht zal zijn. Daartoe wordt in 2018 het tweejarige Programma Actualisatie Geluidmanagement gestart, met maar liefst 30 deelprojecten. Gezien de grote belangen en de vele stakeholders richt een van die projecten zich op het omgevingsmanagement, met als doel issues vroegtijdig te signaleren en te zorgen voor een zorgvuldig proces waarin alle belangen gediend worden.

Opdrachtgevers: provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam en de DCMR (via WesselinkVanZijst B.V.)

Leergang Urban Communication voor de G4 gemeenten

Mijn bijdrage: voor deze leergang verzorg ik sinds enkele jaren de module Omgevingscommunicatie. Aangezien elke leergang een andere ‘gaststad’ heeft die een specifieke casus inbrengt, wordt het programma telkens weer op maat gemaakt.

Stedelijke gebieden hebben zo hun eigen problematiek. Van energietransitie tot achterstandswijken, van woningbouwopgave tot bescherming van het schaarse groen. De omvang van de opgaven, de grote diversiteit aan inwoners en andere belanghebbenden en de bestuurlijke dynamiek vragen om specifieke kennis en vaardigheden van de communicatieprofessionals. Vandaar dat de G4 gemeenten Gonda Duivenvoorden de opdracht gaven een leertraject voor Urban Communication te ontwerpen. In zes modules van twee dagen gaan steeds 20 communicatieprofessionals actief aan de slag met vernieuwende lesstof over o.a. conceptontwikkeling, de psychologie van communicatie, en omgevingsmanagement.

Opdrachtgever: Vereniging van Nederlandse Gemeenten

Sociale opgaven verbinden

Mijn bijdrage: omgevingsadviseur voor de gezamenlijke opdrachtgevers, communicatieadvies en begeleiden van bijeenkomsten met belanghebbenden.

Betsy Perk is een overdekte straat in de wijk Kersenboogerd in Hoorn. Woningcorporatie Intermaris verhuurt hier woningen voor ouderen en zorggroep Wilgaerden faciliteert er het zelfstandig wonen voor deze doelgroep. Onderdeel van het complex is een restaurant, dat in eigendom is van Intermaris en geëxploiteerd wordt door Wilgaerden. Nu alle organisaties terug moeten naar hun kerntaken en de exploitatie ook nog eens sterk verlieslijdend is, lijkt sluiten van het restaurant de enige optie.

De vraag is, of dat ook een wenselijke optie is. Het restaurant is immers niet alleen een plek waar bewoners een gezonde maaltijd kunnen krijgen, het is ook een plek om te recreëren en elkaar te ontmoeten. In een tijd waarin eenzaamheid onder ouderen een serieus probleem is, lijkt het contraproductief zo'n plek te sluiten. Intermaris en Wilgaerden zoeken in samenwerking met de gemeente naar een oplossing, waarbij behalve exploitatie van het restaurant en het terugdringen van eenzaamheid ook wordt gekeken naar de leefbaarheid, die in deze wijk erg onder druk staat. Kunnen we opgaven verbinden, hebben we alle issues in het vizier en welke stakeholders hebben een belang bij deze issues? Vanuit deze brede scope worden er diverse stakeholderdialogen georganiseerd; met bewoners van Betsy Perk, met andere zorgorganisaties in de wijk, met potentiële nieuwe gebruikers van het restaurant. En ook met vakonderwijs in de omgeving; het restaurant biedt leerlingen immers de mogelijkheid praktijkervaring op te doen. Uiteindelijk wordt een mix van oplossingen gevonden die ervoor zorgen dat het restaurant open kan blijven en kan bijdragen aan het welzijn van de bewoners van Betsy Perk.

Opdrachtgevers: Intermaris, gemeente Hoorn en Wilgaerden

Blog van Intermaris over deze opdracht